Ola MITRE
Ministria e Arsimit dhe Sportit ka ndryshuar udhëzimin e gjuhës së huaj për të gjithë ata kandidatë që do të aplikojnë për studimet e nivelit master dhe doktoraturë. Sipas dokumentit, të firmosur nga ministrja Lindita Nikolla, “kandidati që aplikon për t’u pranuar në programe studimi të ciklit të dytë apo të tretë në Institucionin e Arsimit të Lartë, duhet të ketë certifikime dhe rezultate të testimeve ndërkombëtare për nivelet e njohjes së gjuhëve, brenda afateve të vlefshmërisë së certifikatave të lëshuara”. Kjo do të thotë se ata persona, që synojnë të vazhdojnë këto studime, por iu ka “skaduar” vlefshmëria e certifikatës që vërteton njohjen e gjuhës së huaj, do të duhet të rifuten në provim, në mënyrë që të rimarrin dokumentin e vlefshëm. Ky ndryshim duket se do të rrisë kostot për të gjithë këta kandidatë, pasi do t’u duhet të paguajnë njohjen e gjuhës së huaj. Për shembull, për gjuhën angleze, testi amerikan i TOEFL ka një kosto duke filluar nga 170 dollarë, të cilat duhet të paguhen nga kandidati. Ndërkohë që, sipas udhëzimit të deritanishëm, këto certifikata kishin një vlefshmëri deri në 2 vite pas lëshimit të tyre. Më konkretisht, në këtë udhëzim thuhej: “Kandidati që aplikon për t’u pranuar në programe studimi të ciklit të dytë apo të tretë në Institucionin e Arsimit të Lartë, duhet të ketë certifikime dhe rezultate të testimeve ndërkombëtare për nivelet e njohjes së gjuhëve, të cilat i përkasin një periudhe jo më vonë se 2 vjet nga momenti i lëshimit të tyre”. Ajo që vlen të theksohet është fakti se këta kandidatë duhet të disponojnë dokumente të njohjes së gjuhës së huaj vetëm nga testet e certifikuara nga MAS-i, ku në asnjë rast nuk bëjnë pjesë certifikatat e lëshuara nga Fakulteti i Gjuhëve të Huaja në Universitetin e Tiranës. Në kohën e miratimit të udhëzimit, ky fakt u kundërshtua nga zyrtarë të këtij fakulteti, por ministria u kundërpërgjigj me argumentin se përcaktimi i testeve u bë “në mbështetje të Kuadrit të Referencave për Gjuhët të krijuar nga Këshilli i Europës (2001), Kuadrit të Përbashkët Europian të Referencave për Gjuhët, si dhe në bashkëpunim me Ambasadat e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Britanisë së Madhe, Gjermanisë, Francës, Italisë dhe Spanjës të akredituara në Republikën e Shqipërisë”.
GJUHA E HUAJ
Në vitin 2015, Ministria e Arsimit dhe Sportit përcaktoi nivelet dhe testet ndërkombëtare të 5 gjuhëve të huaja, përkatësisht: gjuhës angleze, gjuhës frënge, gjuhës gjermane, gjuhës italiane dhe gjuhës spanjolle. Kandidatët, të cilët aplikojnë për t’u pranuar në programe studimi të ciklit të dytë apo të tretë në Institucionet e Arsimit të Lartë, duhet të kenë nivel të njohjes së njërës prej këtyre gjuhëve, sipas nivelit dhe testit të përcaktuar nga MAS-i, të cilët i gjeni në tabelën bashkëngjitur shkrimit. Për pranimin në programet e studimit të ciklit të dytë, kandidati duhet të ketë njohje të gjuhës së huaj ndërmjet nivelit B1 dhe nivelit C1. Ndërkohë që, për pranimin në programin e studimeve të ciklit të tretë, kandidati duhet të ketë njohje të gjuhës së huaj të nivelit C1.
